به گزارش اقتصادنگار به نقل از ایسنا، دولتهای غربی سالهاست که بازار خودروهای برقی را توسعه میدهند و در این کار، تا حدی موفقیت کسب کرده اند اما اکنون، آنها باید با درآمدهای از دست رفته عوارض سوخت حاصل از فروش خودروهای بنزینی کنار بیایند و هیچ گزینه دیگری جز آسیب رساندن به بازارهای خودروهای برقی خود ندارند.
هشت ایالت در آمریکا، هزینه رجیستری ۲۰۰ دلار در سال از رانندگان خودروهای برقی دریافت میکنند. همچنین ۲۴ ایالت دیگر یا بیشتر، هزینه سالانه ۱۰۰ دلار یا بالاتر از آن دارند. در حال حاضر، ۱۰۰ دلار در سال برای اکثر افرادی که تمایل به خرید خودروهای برقی دارند، مقدار زیادی نیست اما هزینه اضافی برای وسیله نقلیه ای است که به مردم یاد داده شده است که آن را فقط به عنوان حاملهای معاف از مالیات ببینند و مردم هزینههای اضافی را دوست ندارند. معما در این واقعیت نهفته است که همانطور که مردم هزینههای اضافی را دوست ندارند، دولتها هم درآمدهای مالیاتی کمتر را دوست ندارند.
دولتها در طول دههها، میلیاردها دلار درآمد از عوارض سوخت دریافت کردهاند. اکنون، این درآمدها به دلیل گسترش وسایل نقلیه برقی که فعالانه توسط همان دولتها تشویق میشود، کاهش یافته است. طبق گزارش فایننشال تایمز با استناد به دادههای آژانس بینالمللی انرژی، تنها در سال گذشته، اضافه شدن خودروهای برقی به ناوگان ملی، موجب شده است دولتها، از ۱۰ میلیارد دلار درآمد حاصل از عوارض سوخت محروم شوند.
اگر همین دولتها به اهداف برق رسانی حمل و نقل خود دست یابند، این رقم تا سال ۲۰۳۵، به ۱۱۰ میلیارد دلار خواهد رسید. به عبارت دیگر، دولتها به نام برقی سازی، خود و یا به عبارت بهتر جانشینان خود را از درآمدهای میلیاردی عوارض سوخت محروم میکنند. از شانس خوب آن جانشینان، احتمالا این برقیسازی، دقیقا آن طور که برنامهریزی شده است، اتفاق نخواهد افتاد زیرا این مالیاتهای اضافی بر خودروهای برقی در زمانی اعمال میشود که تقاضا کاملا شکننده شده است.
سال گذشته، رکورد فروش خودروهای برقی در اکثر بازارها مشاهده شد. تنها در آمریکا، حدود ۱.۲ میلیون خودروی برقی در سال ۲۰۲۳ فروخته شد که نشان دهنده سهم بازار ۷.۶ درصدی است. در نتیجه، ۱.۲ میلیون خودروی بنزینی کمتر فروخته شد که میتوانست عوارض سوخت به خزانه دولت وارد کند. بنابراین، مدیران خزانه دولت دست به کار شده و مالیات بر خودروهای برقی را آغاز کردند.
اقدامات نامحبوب برای خودروهای برقی
جف شافنر، یک راننده خودروهای برقی در تنسی در اظهارنظری درباره افزایش مالیات رجیستری محلی ایالتی که امسال از ۱۰۰ دلار به ۲۰۰ دلار افزایش یافت، به فایننشیال تایمز گفت: این بیشتر شبیه یک جریمه است. من مخالف پرداخت هزینه اضافی نیستم، اما تصور میکنم خیلی زیاد است.
شافنر تنها راننده خودروی برقی نیست که از سوی دولتها، تحت فشار مالی قرار میگیرند زیرا دولتها از این واقعیت آگاه میشوند که درآمدهای ناشی از مصرف سوخت، کاهش مییابد، و این نه تنها به دلیل بهبود مستمر در راندمان موتور احتراق داخلی، بلکه به خاطر سیستم تشویقی خود دولتها برای خودروهای برقی است. بنابراین، آنها در حال انجام اقدامات نامحبوبی را انجام میدهند.
طبق گزارش فایننشیال تایمز، دولت در نیوزیلند، مالیات استفاده از جاده را برای رانندگان وسایل نقلیه برقی در نظر گرفته است و برای هر هزار مایل، از آنها پول میگیرد. این مالیات در حدود ۴۵ دلار به ازای هر ۱۰۰۰ مایل (۷۶ دلار نیوزیلند) است که مقدار زیادی نیست، اما باز هم هزینه اضافی برای وسایل نقلیه ای است که در حال حاضر گرانتر از همتای بنزینی خود است.
دولتها در اروپا، رویکردی متفاوت اما به همان اندازه غیرمحبوب را اتخاذ کرده اند. آنها به تدریج مشوقهای خودروهای برقی را حذف میکنند. آلمان در دسامبر، پایان ناگهانی یارانه های برقی را اعلام کرد. در سه ماهه اول سال جاری، فروش خودروهای برقی در بزرگترین اقتصاد اتحادیه اروپا، بیش از ۱۴ درصد کاهش یافته است. تنها در ماه ژانویه، فروش خودروهای برقی پس از لغو مشوقها، ۵۰ درصد کاهش یافت.
ضربه دولتها به یک بازار خاص
اقدامات دولتها برای جایگزینی درآمدهای حاصل از عوارض سوخت با مالیات و هزینههای خودروهای برقی، به طور قابل توجهی باعث نارضایتی علاقه مندان و لابی گران خودروهای برقی شده است. این مالیاتها و هزینهها به هزینههای قابل توجه خودروهای برقی میافزایند که خودروسازان ثابت کردهاند کار چندانی درباره آن نمی توانند انجام دهند زیرا در نهایت، خودروهای برقی از مواد خاصی ساخته میشوند که استخراج یا تولید آنها، پرهزینه است و این باعث کاهش تقاضا، آن هم درست زمانی است که قرار بود واقعا افزایش یابد.
چند سالی است که از عمر انقلاب خودروهای برقی میگذرد. خودروهای برقی همچنان در آستانه اوج گرفتن و سبقت از خودروهای موتور احتراق داخلی هستند. این رشد، ماحصل میلیاردها دلار یارانه و مشوقهای دیگر برای تحریک تقاضای بیشتر در سطح جهانی بوده است. با این حال، تنها دو کشور وجود دارند که میتوانند صادقانه به خود ببالند که خودروهای برقی در جاده های خود بیشتر هستند. این دو کشور، چین و نروژ هستند. در هیچ کدام از این کشورها، تقاضا برای نفت در نتیجه رشد تعداد خودروهای برقی، کاهش نیافته است
بر اساس گزارش اویل پرایس، در مناطق دیگر، خودروهای برقی به دلایل متعددی مانند شبکه های شارژر توسعه نیافته، مسافت قابل پیمایش و باتری و البته قیمت، تا حد زیادی یک بازار خاص باقی مانده است. اکنون، دولتهایی که قصد دارند همه خودروهای دیگر به جز خودروهای برقی را در مدت کمی بیش از ۱۰ سال ممنوع کنند، با اعمال مالیات، دلیل دیگری برای باقی ماندن خودروهای برقی به عنوان یک بازار خاص میافزایند.