علی چنگی، کارشناس صنعت خودرو
تولید ناخالص داخلی یکی از اصلیترین شاخصهای اقتصادی که نشاندهنده سلامت اقتصادی یک کشور است. برای دستیابی به امنیت غذایی، بهداشت، آموزش و سایر نیازهای اساسی، افزایش تولید ناخالص داخلی ضروری است. این افزایش بدون توسعه فعالیتهای صنعتی و تولیدی ممکن نیست. بنابراین، حمایت از تولیدکنندگان و هدایت سیاستها به سمت تقویت صنایع داخلی، از جمله صنعت خودروسازی، میتواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند.
در این میان صنعت حملونقل یکی از ارکان امنیت ملی، رفاه عمومی و آموزش در هر جامعهای محسوب میشود و خودروسازی بهعنوان یکی از زیرشاخههای این صنعت، نقشی کلیدی در اقتصاد کشور ایفا میکند.
نباید فراموش شود این صنعت دومین مصرفکننده بزرگ رنگها، رزینها، کامپوزیتها و فلزات غیرآهنی است و بهطور مستقیم و غیرمستقیم سایر صنایع را به حرکت وامیدارد. اگر ظرفیت تولید دو میلیون دستگاه خودرو در کشور بهطور کامل داخلیسازی شود، تأثیر بسزایی بر تولید ناخالص داخلی خواهد داشت. عمق داخلیسازی در این صنعت، موضوعی حیاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
در این میان هر خودرو از بیش از ۴۰ هزار قطعه تشکیل شده است که هر یک از این قطعات، در عملکرد نهایی خودرو تأثیرگذار است. اهمیت زنجیره تأمین قطعات و هماهنگی میان آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. متأسفانه در ۳۰ سال گذشته، انجمنهای صنفی قطعهسازی نتوانستهاند در کنار خودروسازان قرار بگیرند و ابعاد این صنعت را برای مردم و مسئولان تبیین کنند. این موضوع باعث شده که انتقادات بدون درک درست از پیچیدگیهای مهندسی این حوزه مطرح شود.
در دنیای امروز، دسترسی به اطلاعات و دانش جهانی آسان شده است، و تولیدکنندگان باید از این فرصتها برای بهبود کیفیت محصول های خود استفاده کنند. تبلیغات تنها زمانی مؤثر خواهد بود که محصولات از کیفیت بالا و ویژگیهای منحصر به فرد برخوردار باشند. تولیدکنندگان باید به نیازهای جامعه پاسخ دهند و محصول هایی ارائه که نه تنها نیازهای فعلی را برآورده کنند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی و ایمنی نیز کمک کنند.
همچنین یکی از مشکلات اساسی این صنعت در ۴۰ سال گذشته، تغییرات ناگهانی قوانین و مقررات بوده است. برای مثال، تعرفه گمرکی واردات خودرو طی چند ماه اخیر از ۸۰ درصد به ۶۰ درصد و سپس به ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. این تصمیم های سینوسی، افق روشنی برای سرمایهگذاری و برنامهریزی در این صنعت باقی نمیگذارد.
البته نباید فراموش شود پس از تحریمهای دوم، بسیاری از شرکتهای خودروساز خارجی ایران را ترک کردند، اما صنعت خودروی کشور توانست با اتکا به توان داخلی، در بازه زمانی ۹ ماهه محصول جدیدی مانند تارا را به بازار عرضه کند. این نشان میدهد که این صنعت ظرفیتهای بالقوهای دارد که در صورت حمایت مناسب، میتواند شکوفا شود.
به هر روی برای دستیابی به توسعه پایدار در این صنعت، باید نگاه کلان و همهجانبهای به چالشها و فرصتها داشت. این صنعت، علاوه بر ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی، نقش تعیینکنندهای در امنیت ملی و توسعه کشور دارد و نباید از اهمیت آن غافل شد.
و نباید فراموش شود موفقیت در این حوزه نیازمند پشتکار، علم، آگاهی و یادگیری از تجربیات دیگران است. شکستها و مشکلات بخشی از فرآیند یادگیری و رشد هستند، و کارآفرینان باید با دیدگاهی مثبت و آمادگی برای مواجهه با چالشها، به سمت موفقیت حرکت کنند.