به گزارش اقتصاد نگار به نقل از ایسنا، بیمه عمر و زندگی، یکی از بیمه‌نامه‌هایی است که بیمه‌گزاران آن را به عنوان یک پشتیبان مالی برای آینده خود لحاظ می‌کنند. از بیمه عمر با عناوین دیگری مانند بیمه آتیه، بیمه زندگی و بیمه آینده‌ساز نیز یاد می‌شود. با این حال، برخی کارشناسان اقتصادی به ویژه در حوزه بیمه، میزان سهم بیمه عمر و زندگی را یکی از مولفه‌های سنجش سطح رفاه جوامع و کشورها می‌دانند.
رشته بیمه عمر و زندگی، شاخه‌های مختلفی از جمله بیمه‌های تمام عمر، بیمه عمر زمانی، بیمه پس انداز، بیمه مستمری، بیمه بازنشستگی و بیمه عمر گروهی را شامل می‌شود که هر کدام ماهیت مختلفی را در بر دارند.
برای مثال بیمه عمر زمانی، نوعی از بیمه نامه‌های عمر است که خطرات ناشی از فوت بیمه شده را تحت پوشش قرار می‌دهد. حق بیمه این نوع بیمه نامه بر اساس شرایط سنی و میزان سرمایه فوت درخواستی تعیین می‌شود. در بیمه تمام عمر، مدت بیمه نامه نامحدود است. بیمه تمام عمر در واقع یک ارثیه برای بازماندگان بعد از فوت شخص به حساب می‌آید.
در طرف دیگر، بیمه‌گران در زمان گزینش بیمه‌گذاران عوامل متعددی را برای تعیین حق بیمه مناسب وضعیت سنی و سلامت بیمه‌گذار در نظر می‌گیرند. عواملی مانند سن افراد، جنسیت، سلامت، شغل و حرفه از مهمترین مولفه‌هایی است که در محاسبه بیمه عمر و زندگی اشخاص مد نظر قرار می‌گیرد.
سن: در بیمه‌های عمر، سن بیمه‌گذار عامل اصلی تعیین نرخ حق بیمه به شمار می‌رود و به همین دلیل تعرفه‌های حق بیمه با کاربرد جدول مرگ و میر، هزینه‌های بیمه‌گر و نرخ سود حاصل از سرمایه‌گذاری تنظیم می‌شود.
جنسیت: معمولا زنان از عمر طولانی‌تری برخوردارند و متوسط طول عمرشان از مردان، بیشتر است. بدین جهت در شرکت‌هایی بیمه تعرفه‌های بیمه‌ای نیز برحسب مردان و زنان تهیه می‌شود که این جداول در زمان محاسبه حق بیمه کاربرد دارد.
سلامت: بسیاریی از آمارها نشان داده که عمر طولانی و بالا یک امر موروثی است. همچنین، بعضی از بیماری‌ها موروثی هستند و به همین دلیل علت مرگ والدین و یا سایر اعضای خانواده، عامل تعیین کننده محسوب می‌شود.
شغل و حرفه: در کشورهایی که شرکت‌هایی بیمه، بیمه‌های عمر گروهی و صنعتی را در بازار عرضه می‌کنند، شغل و حرفه بیمه‌گذاران یکی از مهمترین عوامل ارزیابی خطر محسوب می‌شود، چراکه بسیاری از مشاغل اثرات نامطلوبی را به مرور بر زندگی بیمه‌گذاران بر جای می‌گذارند، برای مثال، افرادی که در معادن کار می‌کنند و یا شرایط محیط کارشان مساعد و مناسب نیست در طولانی مدت با مرگ و میر بیشتری در مقایسه با سایر گروه‌ها روبه‌رو می‌شوند.
سهم بیمه عمر و زندگی در سال گذشته چه قدر بود؟
بر اساس داده‌های بیمه مرکزی، سال گذشته ۷۹.۸ میلیون فقره بیمه نامه به ارزش ۲۷۹ همت (هزار میلیارد تومان) صادر شد که رشد ۵۹ درصدی در حق بیمه تولیدی و رشد ۷.۴ درصدی را در میزان بیمه نامه‌های صادر شده، نشان می‌دهد.
از این تعداد، هفت میلیون و ۲۳۵ هزار و ۶۳۳ فقره بیمه نامه عمر و زندگی صادر شد که ارزش آن به ۳۹.۱ همت رسید. بر این اساس سهم بیمه عمر و زندگی از کل صنعت و بازار بیمه در سال گذشته، ۱۴ درصد از کل حق بیمه تولیدی بود که رشد ۲.۳- درصدی در تعداد بیمه نامه و رشد ۵۸.۳ درصدی از حق بیمه تولیدی را نشان می‌دهد.
عملکرد شش ماهه بیمه عمر و زندگی در سال ۱۴۰۳
در سال جاری، طی شش ماهه نخست امسال، در مجموع ۳۸.۷ میلیون فقره بیمه نامه به ارزش ۲۱۶.۸ همت صادر شده است که سهم رشته بیمه عمر و زندگی از کل بازار بیمه طی این مدت، ۱۲.۴ درصد از حق بیمه تولیدی و ۱۰ درصد از میران خسارات پرداختی در صنعت بیمه است.
در این بازه زمانی، سه میلیون و ۵۲۶ هزار فقره بیمه نامه عمر و زندگی صادر شده که در قیاس با مدت مشابه در سال قبل، رشد منفی ۱.۳ درصدی را نشان می‌دهد و حاکی از سهم ۹.۱۲ درصدی از کل بیمه نامه‌های صادر شده است.
میزان ارزش این تعداد بیمه نامه (حق بیمه تولیدی) در نیمه نخست امسال، ۲۶.۸ همت است که رشد ۶۸.۱ درصدی را در قیاس با مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد. البته نمی‌توان میزان تورم و افزایش هزینه‌ها را در افزایش میزان حق بیمه تولیدی در این بازه زمانی نادیده گرفت.
در این راستا عبدالناصر همتی – سکاندار وزارت امور اقتصادی و دارایی – چندی پیش در مراسم معارفه – رئیس کل بیمه مرکزی – به این موضوع اشاره کرد و گفت: شرایط اقتصادی امروز صنعت بیمه کشور را هم تحت تاثیر قرار داده است. تحریم‌های اقتصادی شرایط خاصی را برای صنعت بیمه و بازار بیمه کشور خلق کرده‌اند. در این شرایط طبیعی است که جامعه نتواند بیمه‌هایی مانند عمر و زندگی را برای خود تامین کند؛ بنابراین به خاطر مشکلات اقتصادی و پیامدهای آن سهم بیمه‌های عمر و زندگی از سبد بیمه و حق بیمه تولیدی مطلوب نیست.
با این حال، اخیرا، پرویز خوشکلام خسروشاهی – رئیس کل بیمه مرکزی ایران – با اشاره به لزوم افزایش سهم بیمه عمر در رشته‌های بیمه‌ای گفت: امروز نیازمند افزایش جذابیت برای بیمه عمر و زندگی هستیم و در این رابطه بیمه مرکزی باید آگاهی بیمه گذاران به صورت بالفعل و بالقوه را افزایش دهد.
در پایان ذکر این نکته، خالی از لطف نیست که در صورت بالا بودن شاخص‌های تورمی و کاهش قدرت خرید و سرمایه‌گذاری افراد، نمی‌توانیم شاهد افزایش و نقش بیمه‌های عمر و زندگی در سبد سرمایه گذاری‌های بیمه‌ای خانوار در کشور باشیم.
