به گزارش اقتصاد نگار به نقل از ایسنا، طبق اعلام وزارت نفت، سطح ذخایر نفت‌گاز و نفت‌کوره نیروگاهی و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ نسبت به ۳۱ مرداد ۱۴۰۲، مجموعاً ۲.۶ میلیارد لیتر پایین‌تر بوده است. با وجود کاهش سطح ذخایر نفت‌گاز نیروگاهی و برنامه‌ریزی برای واردات این فرآورده، به گواه گزارش موجود در سامانه بورس انرژی، در ماه‌های پایانی دولت سیزدهم، بیش از ۱.۳ میلیارد لیتر گازوئیل تولیدی پالایشگاه آبادان در رینگ صادراتی بورس انرژی عرضه شد که از این میزان ۴۷۱ میلیون لیتر نفت‌گاز معامله شد.
این اقدام منجر به کاهش سطح ذخایر سوخت کشور شده است. این در حالی است که واردات نفت‌گاز کشور با قیمت‌های بالاتر انجام شده و این اقدام نه‌تنها منجر به کاهش سطح ذخایر شده، بلکه بار مالی چند میلیون دلاری نیز بر کشور تحمیل کرده است.
در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۳ (دولت سیزدهم) برخلاف رویه جاری در سال‌های قبل بخش عمده‌ای از تعمیرات پالایشگاه‌های گازی و نفتی کشور انجام نشده و به شهریور، مهر و آبان ۱۴۰۳ موکول شده است؛ این بدان معناست که تولید گاز و تحویل آن به نیروگاه‌ها در سه ماه نخست شروع به‌کار دولت چهاردهم نسبت به رویه معمول با چالش مواجه شد. با وجود این پس از استقرار دولت چهاردهم با تمهیداتی نظیر کاهش زمان تعمیرات و تولید حداکثری از میدان‌ها، میانگین تولید گاز در ماه‌های شهریور، مهر و آبان ۱۴۰۳ در مقایسه با بازه مشابه ۱۴۰۲ و تحویل گاز سبک به شبکه سراسری، ۲ درصد افزایش داشته است.
با وجود اقدام‌های انجام‌شده برای جلوگیری از افت تولید گاز ناشی از تعمیرات منتقل‌شده به دولت چهاردهم و افزایش یادشده در حجم گاز سبک تحویلی به شبکه، در بازه مورد اشاره به‌دلیل سرمای زودهنگام و کاهش بالغ بر ۳ درجه‌ای دمای هوا، مصارف بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده با جهش ۹۴ میلیون مترمکعب در روز در آبان ۱۴۰۳ نسبت به آبان سال گذشته روبه‌رو شد و از آنجایی که تأمین گاز این بخش در اولویت قرار دارد، بر تأمین گاز نیروگاه‌ها نیز اثرگذار است.
افزایش ۵ میلیون لیتری تولید نفت‌گاز در شرایط ناترازی
با توجه به سطح پایین ذخایر سوخت مایع (نفت گاز و نفت‌کوره) کشور در پایان دولت سیزدهم، به‌منظور جبران کسری ذخایر، افزایش تولید فرآورده‌های نفتی در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته و مقدار تولید نفت‌گاز و نفت‌کوره کشور به‌ترتیب ۵ و ۶ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.
افزایش ۱۲۲ درصدی تحویل نفت‌گاز در آبان امسال
تحویل سوخت مایع به نیروگاه‌ها نیز با اقدام‌هایی همچون اعمال کارمزد تشویقی به ناوگان حمل جاده‌ای و ریلی، بهره‌برداری از خطوط لوله انتقال فرآورده به ۴ نیروگاه و بهره‌برداری زودهنگام از فاز نخست خط لوله جدید بندرعباس – رفسنجان، متوسط تحویل نفت‌گاز و نفت‌کوره به نیروگاه‌ها در بازه ۸۰ روزه در شهریور، مهر و آبان سال ۱۴۰۳ به ترتیب ۳۴ و ۷۸ درصد نسبت به بازه مشابه سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است.
لازم به تأکید است که به گواه ارقام سامانه برق حرارتی وزارت نیرو، تحویل نفت‌گاز توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به نیروگاه‌ها در ۲۰ روز نخست آبان ۱۴۰۳ به رقم ۴۲ میلیون لیتر در روز رسیده و به‌ترتیب ۱۲۲ درصد و ۹۰ درصد نسبت به بازه مشابه سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۱ در دولت سیزدهم افزایش یافته است، بنابراین در دولت چهاردهم نه‌تنها تولید فرآورده‌های مایع افزایش یافته، بلکه تحویل نفت‌گاز و نفت‌کوره برای افزایش سطح ذخایر نیروگاهی نیز، افزایشی قابل توجه داشته است.
در زمینه کیفی‌سازی سوخت مازوت در پالایشگاه‌ها نیز متأسفانه هیچ‌یک از طرح‌های کیفی‌سازی مورد اشاره، همچنین طرح‌های نصب فیلترهای جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها در نیروگاه‌ها در دولت سیزدهم به بهره‌برداری نرسیده و این طرح‌ها عمدتاً پیشرفت‌های پایینی دارند. بر این اساس از هفته‌های نخست استقرار دولت چهاردهم جلسات متعددی با حضور وزیر نفت و دست‌اندرکاران موضوع در وزارت نفت به‌منظور تسریع در اجرای این طرح‌ها و تکمیل طرح‌های افزایش تولید گاز کشور برگزار شده است و اقدام‌های لازم به این منظور در دست اجرا و پیگیری قرار دارد.
در پایان باید توجه داشت که ناترازی گاز، برق و فرآورده‌های مایع در کشور ناشی از تصمیم‌ها و سیاست‌های بلندمدت است و به اهتمام و عزم جدی همگان برای رفع هرچه سریع‌تر این ناترازی نیاز دارد، از این رو پرداختن به این موضوع به‌عنوان یک مقوله سیاسی و عدم فهم دلایل اصلی ایجاد چنین شرایطی، جز تشدید ناترازی و آسیب به کشور و بر هم ریختن افکار عمومی نتیجه‌ای به‌دنبال ندارد.
