به گزارش اقتصاد نگار به نقل از ایسنا، گزارش جدید معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران تحت عنوان «شناسایی ظرفیت‌های صادراتی ایران برای صادرات دارو و تجهیزات پزشکی به روسیه» نشان می‌دهد کل واردات داروها در سال ۱۴۰۲ به ۲.۳ میلیارد دلار رسیده که نسبت به سال قبل کاهش ارزش ۱۳.۶۴ درصدی و کاهش مقداری ۶۶.۴۴ درصدی داشته است. کل صادرات داروها نیز در سال ۱۴۰۲ به ۱۷۰ میلیون دلار رسید که کاهش ۴.۵۴ درصدی در وزن و افزایش ۱۰.۶۰ درصدی در ارزش دلاری نسبت به سال قبل داشته است.
در این میان سهم واردات شرکت‌های دارویی از کل واردات کشور حدود ۰.۳۲ درصد از وزن و ۳.۵۵ درصد از ارزش دلاری و سهم صادرات این شرکت‌ها از کل صادرات کشور حدود ۰.۰۶ درصد از وزن و ۰.۳۴ درصد از ارزش دلاری بوده است.
همچنین بر اساس آمارها، روسیه به عنوان سومین مقصد صادراتی داروهای ایرانی در سال ۲۰۲۲ شناخته شد. صادرکنندگان ایرانی در سال ۲۰۲۲ توانستند ۱۲ میلیون دلار دارو به روسیه صادر کنند که نسبت به سال قبل از آن پنج میلیون دلار رشد داشته است.
در بخش دیگر این گزارش به وضعیت تجارت تجهیزات پزشکی پرداخته شده که نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۳ صادرات تجهیزات پزشکی ایران در حدود ۱۳.۹ میلیون دلار بوده است، اما تراز تجاری با کسری ۱.۰۴۷ میلیارد دلاری همراه بوده است. این نشان‌دهنده وابستگی شدید ایران به واردات تجهیزات پزشکی است. تولیدات داخلی به وضوح نمی‌توانند نیازهای بازار داخلی را برآورده کنند، یا شاید محصولات ایرانی در بازارهای بین‌المللی امکان رقابت کافی را ندارند.
سهم ناچیز ایران در بازار جهانی تجهیزات پزشکی
سهم ایران در بازار جهانی تجهیزات پزشکی ناچیز است و نزدیک به صفر درصد است که نشان می‌دهد تولیدکنندگان ایرانی در سطح بین‌المللی به‌سختی شناخته شده‌اند. با توجه به این وضعیت شرکت‌های ایرانی باید به بازارهای نیازمند محصولاتی با مزیت رقابتی مختص خود وارد شوند. همچنین رتبه ۱۰۴ جهانی ایران در صادرات تجهیزات پزشکی نشان‌دهنده عدم توانایی رقابت در این بازار است. تولیدکنندگان ایرانی نیاز دارند با سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های پیشرفته و ارائه محصولات با کیفیت بالا، موقعیت رقابتی، خود را تقویت کنند.
با این وجود نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که صادرکنندگان ایرانی محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی با توجه به کیفیت بالای محصولات، قیمت‌های رقابتی، نیروی کار متخصص و تجربه در صادرات می‌توانند سهم قابل توجهی در بازار محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی روسیه به دست آورند.
اما، چالش‌هایی همچون کمبود سرمایه شرکت‌های ایرانی، پیچیدگی‌های صادراتی، تحریم‌ها، ضعف در دیپلماسی صادرات و بدهی‌های معوقه از سوی مراکز دولتی ایرانی به تولیدکنندگان ایرانی توانایی رقابت صادرکنندگان ایرانی در بازارهای بین‌المللی را محدود کرده است.
چرا بازار داروی روسیه یک فرصت برای ایران است؟
روسیه با مجموع واردات بیش از ۱۹ میلیارد دلار محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی یکی از بزرگترین بازارهای دارویی و تجهیزات پزشکی در جهان شناخته می‌شود.
با این حال فدراسیون روسیه با چالش‌های متعدد اقتصادی و ژئوپولوتیکی نظیر تحریم‌های بین‌المللی، کمبود بودجه بهداشتی درمانی، نرخ پایین سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های درمانی، افزایش میانگین سن جمعیت و کمبود نیروی کار متخصص در زمینه‌های درمانی مواجه است. در عین حال، دولت روسیه تلاش دارد با افزایش تامین مالی و اجرای اصلاحات راهبردی در حوزه بهداشت و درمان بر این چالش‌ها فائق آید.
