هفته گذشته بازار را در حالی آغاز کردیم که کشور به دلیل آلودگی هوا در حالت نیمهتعطیل قرار داشت، اما بازار سرمایه سرحال و آماده بازگشایی لحظهشماری بود. یاد روزهای کرونا افتادیم که شرایط مشابه این روزها بود. فعالان بازار با ذوق و شوق زیادی این روزها را دنبال میکنند.
در آستانه یک موج بزرگ و تحول در بازار هستیم. ورود جریان پول به بازار میتواند آغاز شود و سازمان بورس باید بستر آشتی مردم، سیاستمداران و دولت با بازار سرمایه را فراهم کند. در واقع شاهد حضور جریان قوی پول در بازار و صندوقهای سرمایهگذاری خواهیم بود. مدیران این صندوقها باید فضای فعلی را مدیریت کنند و اعتماد به سرمایهگذاری غیرمستقیم را بازگردانند.
علیرضا سادات معتقد است که موج بعدی که موج دوم نامیده میشود، دیگر موج یکپارچهای نیست. این رشد بیشتر در نمادهایی ادامه خواهد داشت که اثرات مستقیم قوی از تغییر نرخ نیما خواهند داشت. تمرکز بازار بیشتر در گروههای پالایش، پتروشیمی، فلزات، فولاد، بانک و برخی هلدینگهای مرتبط با این صنایع است. در این موج، بازار گزیدهکارتر عمل خواهد کرد
بعد از شوک نیما، شدت مثبت و قفل بازار در برخی صنایع را داشتیم. افت هیجان با معاملات پرحجمتر و متعادلتر گروههای خودرو و پالایشی پیش رفت. تعداد نمادهای متعادل بازار در ادامه هفته افزایش یافت. این موضوع احتمالاً در هفته پیشرو ادامه خواهد داشت و موج متعادل شدن بازار برای معاملات دی ماه قویتر باشد.
او تصریح کرد: «موج سوم به سمت شرکتهای کوچکتر با شرایط بنیادی خوب و شاخصهای هموزنی گرایش پیدا میکند. گزارشهای آذر میتوانند چشمانداز خوبی از گزارشهای ۹ ماهه پیش رو ارائه دهند. در حال حاضر دلیل همراهی جریان پول با بازار، ارزندگی آن است. اگر بازار را قضاوت میکنید، نه بدبینی قبلی و نه خوشبینی کنونی ملاک قرار دهید. هر نمادی که بررسی میکنید، ابتدا باید از دریچه ارزندگی عبور کند. جریان پول نیز با ذرهبین به دنبال سهامهای ارزشمند میگردد و از آنها استقبال میکند.»
او تصریح کرد:« بخشی از جریان پول به دلیل ناتوانی در خرید سهام به صندوقها میروند. نظارت و شفافیت صندوقها باید افزایش یابد و عملکرد مدیران آنها شفاف و روشن باشد. باید با ارتقاء شفافیت صندوقها و گزارشدهی، این بازی را تغییر داد. بازار سرمایه به زودی محل رفت و آمد بسیاری از جریانات پولی خواهد شد. آیا برای این رویداد آمادهایم؟ باید به فکر تحولات و تغییرات شارپ در مسیر و رفتار نهاد ناظر و بازیگران بزرگ بازار باشیم. نقش جریان پول بیرون از بازار در حرکت اخیر بسیار قوی و متفاوت بوده است. باید به این ماجرا و حضور جریان پول دقت کنیم.»
اثر سیاست های جدید بر شفافیت اقتصادی
تغییرات به وجود آمده در نرخ گذاری ارز به شفاف شدن عملیات شرکتها و بازار کمک میکند و رانتهای موجود در تولید و واردات و صادرات را کاهش میدهد. این تغییرات میتواند کسری بودجه را نیز کاهش دهد و به آرامش ارزی و کاهش تورم منجر شود.
بازار سرمایه از شفافیت و روشن شدن عملیات شرکتها استقبال کرده و حرکت بازار نشان دهنده آن است. تحلیلگران باید برای روزهای آتی آماده باشند و اکسلها و جریان سودآوری ماهها و سالهای پیش رو را بهروزرسانی کنند.
فرزین آقابزرگی گفت: «دولتهای قبلی به بهانه کنترل تورم، صادرکنندگان و شرکتهای بزرگ اقتصادی را مجبور میکردند نرخ ارز خود را با قیمتی غیرمعقول در اختیار واردکنندگان قرار دهند. صفهای خرید سنگین برای ارز نیمایی تشکیل میشد و واردکنندگان با دلار ارزان کالا وارد میکردند و با نرخ بالاتر میفروختند. این رانت وسیع و عجیب به نفع واردکنندگان توزیع شد. سیاست ارز ترجیحی هیچگاه به کنترل تورم کمک نکرده و فقط رانت عجیبی را از جیب دولت و مردم به جیب عدهای خاص میریخت.»
او افزود: «حذف این سیاست به سمت شرکتهای صادرکننده و سهامداران آنها سوق داده میشود که شامل عموم مردم، صندوقهای بازنشستگی و سهام عدالت است. این تصمیم به جبران کسری بودجه دولت نیز کمک میکند. حال خوب بازار سرمایه در ماههای اخیر به واسطه تصمیم درست و منطقی است. بازار سرمایه و شرکتهای حاضر در آن، آینه اقتصاد هستند. وقتی حال اقتصاد خوب باشد، حال بازار سرمایه و مردم نیز خوب خواهد شد. شرکتهایی که از رانت ارزی استفاده میکردند معترض خواهند بود.»
آقابزرگی ادامه داد: «تاکنون چندین نرخ داشتیم، اما اکنون این چند نرخ به سه نرخ تبدیل میشود: نرخ ترجیحی، نرخ نیما (توافقی) و نرخ بازار آزاد. افزایش نرخ فعلی در نرخ نیما خواهد بود. از این به بعد نرخ توافقی باید مبنای محاسبات باشد، از جمله نرخ ارز در فرمولهای محاسبه برق و گاز و خوراک، درآمدهای گمرکی، هزینههای واردات و تعرفهها، فرمولهای پالایشی و پتروشیمیها، تسعیر ارز بانکها و نرخ ارز پایه بورس کالا.»
تصمیمات فعلی چه در اصلاح ناترازی ارزی و چه در اصلاح انرژی به سود اقتصاد و مردم تمام خواهد شد. بهترین کار این است که اقتصاددانها و تحلیلگران این موارد را روشنگری و شفافسازی کنند. امیدواریم که این تغییرات به بازار سرمایه کمک کند و شاهد رشد پایدار باشیم.
انباشت تقاضا از سمت حقیقیها و حقوقیها که با فضای دلار و وضعیت بنیادی شرکتها پاسخ داده نمیشود، به روزهای آینده منتقل میگردد. به نظر میرسد امروز مهم باشد و شاید برای اولین بار فرصت حرکت بیشتری پیدا کند. جریان نقدینگی که یا روند را باور نداشته یا فروخته و دوباره خرید میکند، به دوام و قوام روند صعودی بازار کمک میکند.