خودروهای کارکرده گران‌تر ازخودروهای نو کارخانه‌ای

به گزارش اقتصادنگار – بازار خودرو در ایران در سال‌های اخیر شاهد یک تغییرات چشمگیر در قیمت‌ها بوده است؛ به‌طوری‌که حتی خودروهای دست دوم یا کارکرده از قیمت خودروهای نو کارخانه‌ای گران‌تر در بازار آزاد معامله می‌شوند. این پدیده ناشی از مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی و سیاست‌های ناکارآمد دولت است که باعث به‌وجود آمدن این وضعیت ناپایدار در بازار خودرو شده است.
اختلاف قیمت‌های کارخانه و بازار آزاد:
یکی از اصلی‌ترین دلایل گرانی خودروهای کارکرده نسبت به مدل‌های نو، اختلاف شدید قیمت میان قیمت‌های کارخانه‌ای و بازار آزاد است. طبق گزارش‌های منتشرشده، خودروهایی همچون پژو ۲۰۷ پانوراما با قیمت کارخانه‌ای ۴۹۹ میلیون تومان، در مدل‌های کارکرده ۱۴۰۱ با قیمت ۷۶۰ میلیون تومان معامله می‌شوند که حاکی از افزایشی حدود ۵۲ درصدی است. این تفاوت‌های شدید قیمت حتی در خودروهای دیگر مانند دناپلاس نیز مشاهده می‌شود که از ۷۲۱ میلیون تومان به ۸۰۰ میلیون تومان رسیده است. چنین افزایشی، نشان‌دهنده این است که خودروهای دست دوم به کالای سرمایه‌ای تبدیل شده‌اند و این تغییرات به‌طور مستقیم تحت تاثیر شرایط اقتصادی، بازار ارز و سیاست‌های تولید داخلی قرار دارد.
تقاضای سفته‌بازی و سرمایه‌گذاری در بازار خودرو:
در شرایط اقتصادی کنونی که تورم بالا و نرخ ارز نوسان شدیدی دارد، بسیاری از افراد به خودرو به‌عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری و پوشش ریسک تورمی نگاه می‌کنند. این وضعیت باعث می‌شود که خودروهای دست دوم با تقاضای بالایی روبه‌رو شوند. افراد نه به‌دنبال خرید خودرو برای استفاده شخصی، بلکه به‌دنبال کسب سود از این بازار هستند و همین امر موجب افزایش قیمت‌ها و بی‌ثباتی در این بخش از بازار می‌شود.
ناکارآمدی سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری:
یکی دیگر از دلایل اصلی این تفاوت‌های قیمتی، سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری است که توسط دولت در سال‌های گذشته اعمال شده است. این سیاست‌ها نتوانسته‌اند قیمت‌ها را در سطح مطلوب و منصفانه نگه دارند، بلکه منجر به ایجاد رانت‌های اقتصادی و فساد در بازار خودرو شده‌اند. در نتیجه، بازار خودرو از تعادل خارج شده و خودروهایی که در بازار آزاد به فروش می‌رسند، قیمتی بسیار بالاتر از قیمت‌های کارخانه‌ای دارند.
مشکلات تولید و کمبود عرضه:
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر این وضعیت، مشکلات تولید است. با توجه به تحریم‌ها، نوسانات نرخ ارز و محدودیت‌های واردات، خودروسازان داخلی قادر به تولید خودرو به میزان کافی نیستند. این کمبود عرضه باعث افزایش تقاضا و در نهایت بالا رفتن قیمت‌ها در بازار آزاد می‌شود.
پیشنهادات خودروسازان برای اصلاح سیستم قیمت‌گذاری:
با توجه به شرایط فعلی و هزینه‌های بالای تولید، خودروسازان داخلی پیشنهاد داده‌اند که قیمت‌گذاری خودروها به‌طور ماهانه و با توجه به نرخ ارز و تورم انجام شود. این تغییر می‌تواند به تنظیم قیمت‌ها و جلوگیری از نوسانات شدید قیمت‌ها در بازار کمک کند و از طرفی تولیدکنندگان را قادر سازد تا در برابر افزایش هزینه‌ها و فشارهای اقتصادی مقابله کنند.
با توجه به همه این عوامل، به‌نظر می‌رسد که وضعیت فعلی بازار خودرو در ایران، تا زمانی که تغییرات اساسی در سیاست‌های تولید، واردات و قیمت‌گذاری صورت نگیرد، ادامه خواهد داشت. خودروهای کارکرده همچنان به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای در نظر گرفته می‌شوند و این روند منجر به افزایش قیمت‌های آنها خواهد شد. تنها راه‌حل واقعی برای حل این بحران، اصلاحات ساختاری در صنعت خودرو و سیاست‌های اقتصادی کشور است.