معادله مبهم بازار سهام؛ بورس در دوراهی ابهام و امید

به گزارش اقتصادنگار – بازار سهام ایران در آخرین روزهای سال ۱۴۰۳ با چالش‌های متعددی مواجه شده است. پس از برکناری وزیر اقتصاد و افزایش نااطمینانی در فضای سیاسی و اقتصادی کشور، شاخص کل بورس با افت ۲ درصدی مواجه شد. درحالی‌که تنها ۱۰ روز معاملاتی تا پایان سال باقی مانده است، سرمایه‌گذاران با دو سناریوی اصلی مواجه‌اند: ادامه روند نزولی تحت تأثیر ابهامات و ریسک‌های سیاسی، یا بازگشت بورس به مدار رشد با تکیه بر عوامل بنیادین.
ابهامات سیاسی و فرار سرمایه از بورس
ریزش اخیر بازار سهام بیش از هر چیز تحت تأثیر برکناری عبدالناصر همتی از وزارت اقتصاد و نبود یک چشم‌انداز روشن در سیاست‌های اقتصادی دولت مسعود پزشکیان رخ داده است. در کنار این موضوع، استعفای محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور، بر فضای عدم اطمینان افزوده و باعث تشدید فشار فروش در بورس شده است.
نکته مهم دیگر، تأثیرپذیری بازار سهام از سیاست‌های خارجی است. اظهارات اخیر رئیس‌جمهور در خصوص عدم امکان مذاکره با آمریکا در کوتاه‌مدت، پیام مشخصی برای بازارها دارد: ریسک‌های سیاسی پابرجا هستند و سرمایه‌گذاران باید با احتیاط بیشتری عمل کنند. در چنین شرایطی، خروج ۱۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار، نشان‌دهنده افزایش سطح ریسک‌گریزی معامله‌گران است.
سناریوی خوش‌بینانه؛ بازگشت بورس به کمک ارزندگی سهام
در نقطه مقابل، برخی کارشناسان معتقدند که هیجانات ناشی از برکناری وزیر اقتصاد موقتی است و بورس می‌تواند در روزهای پایانی سال و اوایل سال آینده، با اتکا به عوامل بنیادی بهبود یابد. مهم‌ترین محرک این سناریو، کاهش نسبت قیمت به درآمد (P/E) بازار به زیر ۷ واحد و رسیدن ارزش دلاری بازار به کف سال ۱۳۹۸ است. طرفداران این دیدگاه معتقدند که در صورت تثبیت نرخ ارز و کاهش فشارهای فروش، بازار به مرور می‌تواند از شرایط فعلی عبور کند.
با این حال، تحقق این سناریو منوط به چند عامل کلیدی است: مشخص شدن وزیر جدید اقتصاد و سیاست‌های او، ثبات در نرخ ارز و کاهش ریسک‌های سیاسی. در غیر این صورت، بازار همچنان در فضای بی‌اعتمادی و رکود باقی خواهد ماند.
چشم‌انداز بورس در کوتاه‌مدت؛ رکود یا رشد؟
از منظر تکنیکالی، شاخص کل بورس همچنان در یک کانال نزولی قرار دارد و در صورت تداوم فشارهای فروش، احتمال افت آن تا محدوده ۲.۵ میلیون واحدی وجود دارد. با این حال، در صورت ورود یک محرک قوی (مانند معرفی یک وزیر اقتصاد با رویکرد حمایتی از بازار سرمایه یا تغییر در سیاست‌های کلان اقتصادی)، امکان بازگشت شاخص به مسیر صعودی نیز وجود خواهد داشت.در نهایت، تا زمانی که ابهامات سیاسی و اقتصادی برطرف نشود، بازار سهام ایران در یکی از مبهم‌ترین مقاطع خود باقی خواهد ماند و سرمایه‌گذاران باید با در نظر گرفتن تمامی ریسک‌ها، استراتژی معاملاتی خود را تعیین کنند.