نکات مهمی که درباره آینده رمز ارزها حتما باید بدانید

۲۰۲۴ برای ارزهای دیجیتال چگونه گذشت؟*

سال ۲۰۲۴ برای دنیای رمزارزها، سالی پُر از تغییرات و اتفاق‌های مهم بود که به‌طور مستقیم آینده این صنعت را تحت تأثیر قرار داد. در این سال، دنیای کریپتو به سرعت وارد مرحله‌ای جدید شد، جایی که تحولات فنی، تغییرات قانونی و پذیرش گسترده‌تر از سوی نهادهای مالی و دولتی، رمزارزها را از حاشیه به مرکز توجه اقتصادی و مالی جهانی کشاند. اما چه اتفاق‌هایی در این سال باعث شد نگاه‌ها به این بازار غیرقابل پیش‌بینی و پُرنوسان، بیش از همیشه جلب شود؟

یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای این سال، هاوینگ بیت‌کوین بود که در آوریل ۲۰۲۴ رخ داد. این رویداد مهم که به‌طور فنی به کاهش پاداش استخراج بلاک‌های بیت‌کوین اشاره دارد، باعث شد عرضه این ارز دیجیتال به‌طور چشمگیری کاهش یابد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند این رویداد نه تنها باعث کاهش فشار عرضه شد، بلکه با توجه به افزایش تقاضا، به افزایش قیمت بیت‌کوین در نیمه دوم سال کمک کرد. بیت‌کوین که پیش‌تر در سال ۲۰۲۴ به قیمت ۶۹ هزار دلار رسید، به عنوان یک دارایی کلیدی در بازارهای مالی و به‌ویژه در صندوق‌های قابل‌معامله در بورس (ETF) مطرح شد.

تأسیس نخستین ETF نقدی بیت‌کوین در ایالات متحده در ژانویه ۲۰۲۴، با تصمیم مهم کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) همراه بود که مسیر را برای ورود سرمایه‌های بزرگ‌تر به بازار ارزهای دیجیتال هموار کرد. این اقدام باعث شد بازار رمزارزها وارد دوره‌ای از تثبیت نسبی شود و اعتبار بیشتری پیدا کند. از این پس، رمزارزها دیگر تنها به‌عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری نماندند، بلکه به‌عنوان یک دارایی مالی کاملاً قانونی و رسمی شناخته شدند.

اما تاثیرات هاوینگ و ETF بیت‌کوین تنها به‌طور مستقیم محدود به قیمت این ارز دیجیتال نبود. آلت‌کوین‌ها، به‌ویژه اتریوم، نیز در این سال در کانون توجه قرار گرفتند. اتریوم با ارتقای شبکه خود و معرفی بهبودهایی همچون بروزرسانی‌های شبکه «استیکینگ» و بهبود عملکرد قراردادهای هوشمند، نقشی کلیدی در گسترش دنیای بلاک‌چین ایفا کرد. پروژه‌هایی که بر بستر اتریوم بنا شده بودند، توانستند در عرصه‌های مختلف از جمله امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) رشد و پذیرش بیشتری پیدا کنند.

در کنار این تحولات، بازار استیبل‌کوین‌ها نیز در سال ۲۰۲۴ رشد چشمگیری داشت. با توجه به نوسان زیاد ارزهای فیات، استیبل‌کوین‌ها به‌عنوان ابزاری برای حفظ ارزش در برابر تورم و نوسان‌های ارزی در بسیاری از کشورها به ویژه در آسیا و خاورمیانه مورد استقبال قرار گرفتند. این ارزهای دیجیتال، که معمولاً به دلار یا یورو متصل هستند، به‌عنوان یک ابزار پرداخت بین‌المللی و نیز برای ذخیره ارزش در بازارهای در حال توسعه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

رشد بازار DeFi در سال ۲۰۲۴ نیز قابل‌توجه بود. با توجه به رقابت میان پروژه‌های مختلف در زمینه‌های قرض‌دهی، استقراض و معاملات بدون واسطه، بسیاری از پلتفرم‌ها مانند Uniswap و Aave توانستند به میزان قابل‌توجهی سرمایه جذب کنند. این تحولات در بازارهای مالی غیرمتمرکز، گامی به سوی کاهش وابستگی به بانک‌ها و موسسه‌های مالی بزرگ به‌شمار می‌آید. این نوع سیستم‌های مالی مبتنی بر بلاک‌چین، که دیگر نیازی به واسطه‌ها ندارند، از طریق قراردادهای هوشمند قادر به انجام معاملات در محیطی شفاف، امن و بدون نیاز به اعتبارسنجی‌های سنتی هستند.

در عین حال، رشد و پذیرش بلاک‌چین در صنایع مختلف از جمله بازی‌های دیجیتال و هنرهای دیجیتال (NFT) نیز چشمگیر بود. بازار NFT که پیش‌تر در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ داغ شده بود، در ۲۰۲۴ نیز ادامه یافت. هنر دیجیتال، که به‌وسیله بلاک‌چین و NFT به بازار عرضه می‌شود، برای هنرمندان و خریداران به‌عنوان یک مدل اقتصادی جدید جایگزین شد. فروش آثار هنری به‌وسیله NFT، این امکان را فراهم کرد هنرمندان مستقل به‌طور مستقیم و بدون واسطه با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند.

از سوی دیگر، همانطور که این صنعت به سوی پذیرش گسترده‌تر می‌رود، چالش‌های قانونی و مقرراتی همچنان مطرح بود. بسیاری از کشورها در تلاش بودند چارچوب‌های قانونی برای رمزارزها و بلاک‌چین‌ها ایجاد کنند. اما کشورهای بزرگ همانند ایالات متحده و چین همچنان در مواجهه با این صنعت با احتیاط برخورد می‌کردند. تغییرات قانون‌گذاری در این کشورها، مانند محدودیت‌های استخراج و معاملات ارزهای دیجیتال، باعث شد بسیاری از سرمایه‌گذاران در مناطق مختلف از جمله کشورهای خاورمیانه و آسیا به دنبال فرصت‌های جدید باشند.

در عین حال، چین، که پیش از این در سال‌های گذشته اقدام‌های شدیدی علیه ارزهای دیجیتال انجام داده بود، در ۲۰۲۴ شاهد تغییراتی در سیاست‌های خود بود. دولت چین در نهایت تصمیم گرفت به جای محدود کردن فعالیت‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال، به حمایت از فناوری بلاک‌چین پرداخته و پروژه‌های داخلی خود را در این زمینه توسعه دهد. این حرکت چین، که به‌طور خاص بر توسعه ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) متمرکز شده بود، به‌عنوان علامت از تغییرات سیاستی بزرگ در این کشور برای پذیرش رمزارزها در آینده نزدیک تلقی شد.

از سوی دیگر، یکی از بزرگ‌ترین نقاط عطف سال ۲۰۲۴، رشد استفاده از رمزارزها به‌عنوان ابزاری برای تسویه‌حساب‌های بین‌المللی و انتقال وجه به کشورهای دیگر بود. شرکت‌های پرداخت بزرگ مانند PayPal و Stripe، با معرفی خدمات پرداخت مبتنی بر رمزارز، این امکان را برای افراد فراهم کردند به‌راحتی و با هزینه کم‌تر از ارزهای دیجیتال برای تراکنش‌های روزمره خود استفاده کنند. این امر باعث شد رمزارزها در بسیاری از کشورها وارد جریان اصلی اقتصادی شوند.

همچنین، با افزایش پذیرش فناوری‌های نوین، شاهد تحولاتی در بخش‌های مختلف بودیم. هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، ابزارهای قدرتمندی برای شناسایی تقلب و تحلیل داده‌ها در شبکه‌های بلاک‌چین شدند. این پیشرفت‌ها باعث شدند که امنیت و کارایی شبکه‌های بلاک‌چین به طور چشمگیری افزایش یابد و اعتماد عمومی به این فناوری‌ها بیشتر شود.

در نهایت، سال ۲۰۲۴ برای دنیای رمزارزها پر از نوآوری‌ها و تحولات مهم بود که باعث شد این بازار به‌طور گسترده‌تر در عرصه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی جایگاه خود را پیدا کند. رشد فناوری بلاک‌چین، پذیرش گسترده‌تر رمزارزها، و ورود سرمایه‌گذاران نهادی به این عرصه، همه نشان از این دارد که آینده‌ای روشن و پرچالش برای این صنعت در انتظار است. با این حال، همچنان باید توجه داشت که این صنعت با چالش‌های زیادی از جمله تغییرات قوانین، نوسان‌های شدید بازار و رقابت‌های فنی روبه‌رو خواهد بود، اما به‌طور کلی، رمزارزها به یکی از ارکان اصلی اقتصاد جهانی تبدیل خواهند شد.

* گزارش مزبور در جدیدترین شماره (۳) ماهنامه «اقتصادنگار» در پایان اسفند ۱۴۰۳ منتشر شده است.